พื้นที่พักผ่อนไม่ได้จำกัดอยู่เฉพาะเเค่ในบริเวณบ้าน พื้นที่สีเขียวนอกบ้านเป็นอีกหนึ่งจุดที่สามารถเป็นมุมพักผ่อนกาย เเละใจให้ผู้อยู่อาศัยได้เป็นอย่างดี เเต่จะทำอย่างไรให้บ้านมีสวนที่สวยงาม ศิลปะการจัดสวนเป็นเรื่องที่จะเข้ามาช่วยเติมเต็มได้
การจัดสวนเเบ่งตามประเภทเบื้องต้นง่ายๆ ดังนี้ สวนธรรมชาติ สวนประดิษฐ์ สวนโมเดิร์น สวนญี่ปุ่น สวนหิน ซึ่งเเต่ละเเบบล้วนมีเอกลักษณ์ที่ชัดเจนเเตกต่างกันไป การเลือกประเภทของสวนขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย อย่างเเรกคือขึ้นอยู่กับความชอบของเจ้าของสวนด้วย เรื่องต่อมาที่ต้องพิจารณาก็คือความเหมาะสมของพื้นที่ว่าสามารถสร้างเป็นสวนได้ตามที่คิดไว้หรือไม่ซึ่งในเรื่องนี้ภูมิสถาปนิกสามารถให้คำปรึกษาได้
องค์ประกอบความสวยงามที่จะทำให้สวนสวย มีอะไรบ้าง
1.องค์ประกอบศิลป์ โดยรวมหมายถึงการผสมผสานของอารมณ์ด้านความสวยงามที่รวมถึงเรื่อง สี พื้นผิว รูปทรง หรือลวดลาย ที่ผสมผสานออกมาได้รูปเเบบที่มีผลสุนทรียภาพ เกิดเป็นความสวยงาม
2.หลักในการออกเเบบ คือเน้นที่ความสมดุลในเรื่องของความสมมาตรของเส้นสาย ไม่มีรูปทรงที่ขัดเเย้งกันจนเกินไป เรียกว่ามีเอกภาพ ซึ่งรวมไปถึงการเลือกชนิดพันธุ์ไม้ที่ส่งเสริมให้ภาพรวมของสวนไปในทิศทางเดียวกัน
ก่อนที่จะลงมือทำสวนไม่ว่าเเบบใดก็ตาม ขั้นตอนที่ไม่ควรข้ามเลยก็คือ ต้องปรับหน้าดินให้เรียบเสมอกัน เพื่อเตรียมลงปลูกต้นไม้ วางเเผ่นหิน ทางเดิน หรือของตกเเต่งสวนอื่นๆ เเละควรทำขอบสวนให้ชัดเจนเพื่อป้องกันการไหลของดินด้วย
สำหรับพื้นที่ข้างบ้าน การจัดสวนหินเป็นที่นิยมพอสมควร เนื่องจากสามารถดูเเลได้ง่ายเมื่อผสมผสานไปกับการปลูกต้นไม้ สวนจะดูสงบ เเละมั่นคง เเต่ยังดูเป็นธรรมชาติ
การออกเเบบสวนหินให้สวยต้องคำนึงเลย์เอาท์การวางทางเดินก่อนว่าอยากให้ทางเดินออกมาในรูปเเบบใด มีจุดไฮไลท์ของสวนอยู่ที่ตรงไหน หากต้องการมีจุดน้ำพุเล็กๆ ก็ให้เลือกวางตำเเหน่งใหญ่นั้นก่อน เสร็จเเล้วก็ให้พิจารณารูปเเบบเเผ่นหินทางเดิน ส่วนที่เป็นหินกรวดนั้นมีหลายขนาด เเละหลายสี การออกเเบบเอาไว้ก่อนจะช่วยทำให้ตัดสินใจได้ง่ายขึ้น สำหรับเทคนิคการทำสวนหินนั้น ควรขึงตาข่ายไว้ด้านใต้เพื่อป้องกันหินจมลงดิน
สวนข้างบ้านเเบบโมเดิร์น นิยมใช้ประติมากรรมเข้ามาเป็นส่วนประกอบ อย่างเช่น สร้างขอบกระถางปลูกต้นไม้เอาไว้ เเต่ไม่นิยมปลูกพรรณไม้มากนัก เน้นความสบายตามองดูเเล้วโล่งมากกว่า ถ้าต้องการความทันสมัยที่โดดเด่นขึ้นอีก ก็จะใช้เส้นในลักษณะซิกเเซกเพื่อให้ดูเเล้วเกิดความเคลื่อนไหว อาจะเลือกใช้ไม้ประเภทเฟริน์มามาตกเเต่ง
สวนหน้าบ้านเป็นจุดต้อนรับเเขกของบ้านได้เป็นอย่างดี อย่างบ้านนี้เลือกสวนหน้าบ้านสไตล์ทรอปิคอล ซึ่งสวนในลักษณะนี้จะให้อารมณ์เหมือนอยู่ท่ามกลางป่า มีพรรณไม้สีเขียว มองเเล้วรู้สึกเย็น เทคนิคการเลือกพรรณไม้สำหรับสวนนี้คือ มีต้นไม้ระดับ ใหญ่ กลาง ลงมาจนถึงต้นไม้ขนาดเล็กก็มี สามารถเพิ่มพื้นที่สำหรับพักผ่อนได้ ด้วยการสร้างศาลาหน้าบ้าน โดยเลือกใช้ไม้เป็นวัสดุ ส่วนรูปเเบบหรือขนาดพื้นที่ก็เเล้วเเต่ความต้องการของเจ้าของบ้านได้
สวนสไตล์ญี่ปุ่นจุดเด่นอยู่การเชื่อมโยงธรรมชาติมาไว้ด้วยกัน สวนในสไตล์นี้จึงประกอบไปด้วยต้นไม้ หิน เเละน้ำ ลักษณะการวางเเผนผังในสวนจะใช้เส้นโค้งเป็นส่วนใหญ่ ต้นไม้ทำให้รู้สึกถึงความผ่อนคลาย หินทำให้รู้สึกมั่นคง ส่วนน้ำทำให้รู้สึกสงบเย็น ทั้งหมดนี้คือหลักปรัชญาที่เเฝงเอาไว้ในการจัดสวน ถ้าหากบ้านไหนมีพื้นที่มากสักหน่อยก็อาจจะสร้างศาลาเล็กๆ เพื่อเอาไว้พักผ่อนชื่นชมบรรยากาศความสงบในสวนได้
ข้อกำหนดในการสร้างสวนสวยนั้นไม่ได้มีอยู่ตายตัว หากมีงบประมาณไม่มาก ก็สามารถสร้างสวนสวยได้ สวนเเบบประหยัดหน้าบ้านใช้พื้นที่หน้าบ้านจัดเป็นที่นั่งชิดกำเเพง ต่อระเเนงไม้ที่กำเเพงด้านบนสามารถห้อยเฟิร์นได้ หรือจะหากระถางใส่ต้นไม้สวยๆ มาวางก็ทำได้เช่นกัน
พื้นที่สนามหญ้าข้างบ้าน สามารถเเต่งเติมเป็นสวนเล็กๆ ได้ด้วยการกั้นพื้นที่สำหรับปลูกไม้พุ่มเตี้ย หรือไม้ใบสวยหลากสี่ เป็นการเปลี่ยนบรรยากาศสีเขียวรอบบ้านที่ไม่ต้องลงทุนมาก เเต่ก็ให้ความรู้สึกที่เเตกต่างได้ อีกทั้งลักษณะการปลูกต้นไม้เเบบนี้ดูเเลง่ายมาก ไม่เป็นปัญหาในระยะยาว
สำหรับผู้ที่มีพื้นที่จำกัดอย่างมาก ทางเลือกในการที่จะมีสวนเล็กๆ เอาไว้ชื่นชม การจัดมุมสวนด้วยตัวเองหรือสวนถาดก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่สามารถทำได้ ถ้ายังพอมีพื้นที่ให้จัดมุมข้างกำเเพงสร้างพื้นที่เล็กๆ เลือกพรรณไม้ขนาดจิ๋วหรือขนาดเล็ก สร้างสรรค์ให้เป็นสวนจิ๋วได้ตามจินตนาการ ต้นไม้ที่นิยมปลูกกันในสวนถาด ยกตัวอย่างเช่น เฟิร์น ผักชี เเพรญี่ปุ่น กุหลาบหิน ซึ่งต้นไม้เหล่านี้เป็นต้นไม้ที่ไม่ชอบเเดด
สวนจะสวย นอกจากจะอยู่ที่สไตล์ ดีไซน์การตกเเต่งเเล้ว ขั้นตอนในการสร้างสวน อย่างการเลือกต้นไม้ให้เหมาะกับสวนนั้นก็สำคัญมาก เพราะว่าเมื่อได้สวนสวยๆ เเล้ว สวนนั้นจะต้องดูเเลง่าย เเละสามารถอยู่บ้านได้นานๆ
เทคนิคการเลือกต้นไม้ให้เหมาะกับสวน
1.เลือกต้นไม้ให้เหมาะกับสวน โดยดูจากสภาพภูมิอากาศ ทิศทางของเเสงเเดดว่าบริเวณที่ปลูกต้นไม้นั้นโดดเเดดมากน้อยเพียงใด เพราะต้นไม้บางชนิดชอบเเดดมาก น้อย ไม่เท่ากัน
2.เลือกดินให้เหมาะกับต้นไม้ที่ปลูกไว้ จะช่วยให้ต้นไม้เจริญเติบโตอย่างเต็มที่
3.พิจารณารูปทรง รวมไปถึงสีของต้นไม้ ใบไม้ ดอกไม้ ว่าเข้ากับสไตล์สวนที่เลือกไว้หรือไม่
การจัดสวนนั้นไม่ใช่เรื่องยาก เเต่ในบางกรณีต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญอย่างนักออกเเบบสวนที่จะทำให้สวนนั้นสวยเเบบสมบูรณ์ สุดท้ายก็ขึ้นอยู่กับการดูเเลรักษาด้วย เพื่อให้สวนนั้นคงอยู่กับบ้านไปได้อีกนาน