6 rzeczy, które trzeba wziąć pod uwagę budując dom energooszczędny!

Wirginia Nieckarz Wirginia Nieckarz
Pond House_Passive House (Passivhaus), Forrester Architects Forrester Architects Casas modernas: Ideas, imágenes y decoración
Loading admin actions …

Nowoczesne domy energooszczędne są postrzegane jako przyszłość budownictwa, inwestorzy coraz częściej zwracają uwagę na ekologię oraz możliwości niższych kosztów eksploatacji budynku. Domy energooszczędne nie tylko oszczędzają energię, ale również aktywnie ją pozyskują ze źródeł naturalnych, do których zalicza się słońce, ziemię i wodę. Są one tak zaprojektowane, by zminimalizować straty pozyskanej energii. Jeśli tylko jesteśmy na etapie planowania budowy domu, warto rozważyć opcję budowy energooszczędnego domu, ponieważ taka inwestycja zwróci się nam w przyszłości podwójnie. Dzięki zainwestowaniu w energooszczędne rozwiązania możemy obniżyć rachunki za ogrzewanie nawet o kilkadziesiąt procent. Domy energooszczędne są najczęściej domami piętrowymi lub parterowymi, choć nie oznacza to, że nie może to być także dom z poddaszem użytkowym. Sam projekt budynków energooszczędnych cechuje się prostą i zwartą bryłą domu, nieraz pozbawioną dekoracyjnych elementów, które mogą doprowadzać do ucieczki ciepła. Niemniej jednak domy te są zwykle  wykończone materiałami o wysokiej jakości, są modne i bardzo atrakcyjne wizualnie. Charakterystyczną cechą domów energooszczędnych jest wykorzystanie nowoczesnych i inteligentnych instalacji, dzięki którym koszty ogrzewania domu maleją. Jeśli interesuje was tematyka domów ograniczających koszty, poniżej przybliżymy kilka istotnych kwestii.

Projekt: rozmiar i kształt

Najprostszym sposobem na stosunkowo tani dom w budowie i eksploatacji, jest zrezygnowanie z dużej przestrzeni. Bez względu na to jak ciepły zbudujemy dom, jego koszty ogrzewania będą wzrastały wraz z przestrzenią, którą będzie trzeba ogrzać, dlatego zaleca się budowę mniejszych rozmiarów. Aby zredukować zapotrzebowanie na ciepło należy zminimalizować jego straty. Utrata ciepła jest często efektem jego przenikania przez przegrody zewnętrzne budynku, czyli: ściany, dach, podłogi, okna i drzwi. Z tego powodu im mniejsza będzie powierzchnia przegród, tym zmniejszy się zapotrzebowanie na ciepło. Z tego względu przede wszystkim warto postawić dom o takim kształcie, który zagwarantuje jak najmniejszy stosunek przegród zewnętrznych do jego kubatury, co oznacza, że najlepszy kształt przyszłego domu to zwarta bryła, np. przypominająca sześcian. Zgodnie z badaniami, w domach piętrowych oraz tych z poddaszem użytkowym odnotowuje się znacznie mniejsze straty ciepła w przeliczeniu na 1m2, niż w przypadku domów parterowych. Dzieje się tak ze względu na to, że duża utrata ciepła odbywa się przed dach, gdzie w domach parterowych jego powierzchnia w stosunku do powierzchni użytkowej jest największa.

Jako iż słońce jest największym i niekończącym się źródłem energii, warto wykorzystać je do ogrzania domu. W tym celu należy postawić tak budynek, by promienie słoneczne jak najdłużej ogrzewały jego największą część, zatem największa elewacja domu powinna zostać usytuowana na południe, a najmniejsza na północ. Co więcej, na południowej stronie powinniśmy także zamontować większość przeszkleń, które zapewnią dotarcie promieni słońca do wnętrza domu.

Aranżacja powyżej została wykonana przez studio Anonimowi Architekci.

Materiał budowlany

Casa Cube de 100 m2 homify Casas modernas: Ideas, imágenes y decoración

W budowie domu energooszczędnej wykorzystuje się różne technologie. Jedną z nich są ściany trójwarstwowe,  gdzie każda z warstw pełni konkretną funkcję zapewniając szczelność, wytrzymałość a także izolacyjność, zarówno termiczną, jak i akustyczną. Kolejną techniką jest wykorzystanie ścian dwuwarstwowych. Ściany te złożone są z dwóch warstw: nośnej oraz izolacyjnej, w której używa się styropian lub wełnę. Dom energooszczędny można zbudować także w oparciu o technologię wykorzystującą ściany jednowarstwowe, które mogą być wykonane np. z betonu komórkowego, pustaków keramzytowych, a także bloczków styropianowych, które wypełnione są betonem. W celu zagwarantowania wystarczającego ciepła ściany, wykorzystany materiał powinien być grubości od 31 do 50 cm. W przypadku ścian jednowarstwowych, jedną z ich zalet jest zwykle ich paroprzepuszczalność, co stwarza w domu przyjazny mikroklimat, a także redukuje ryzyko wystąpienia zagrzybienia.

Kolejną technologią, w której może zostać zbudowany dom jest metoda szkieletowa. W konstrukcji ściany tą metodą wykorzystuje się drewniany lub stalowy ruszt, który jest od zewnętrznej strony zabudowany płytami OSB (bądź płytami drewnopochodnymi) natomiast od wewnętrznej strony płytami gipsowo-kartonowymi. Przestrzeń pomiędzy płytami OSB i płytami gipsowo-kartonowymi zostaje wypełniona wełną mineralną.

Wszystkie dostępne technologie opierają się na solidnych fundamentach, te z kolei muszą cechować się sporą wytrzymałością, małą nasiąkliwością, a także odpornością na wszelkie działanie mrozu, substancji chemicznych i biologicznych. W obecnych czasach większość fundamentów powstaje z betony oraz żelbetu. Uwieńczeniem domu jest odpowiedni dach, który także będzie ograniczał utratę ciepła.

W budynkach energooszczędnych warstwa izolacji ścian zewnętrznych powinna być grubości co najmniej 20 cm. Podobnej grubości powinien być materiał termoizolacyjny izolujący podłogę na gruncie. Z kolei izolacja dachu powinna być grubsza i wynosić ok . 30 cm., jako iż przez dach ucieka znaczna ilość ciepła. W miarę możliwości należy zlikwidować wszelkie mostki cieplne, jako, iż zwiększają one zapotrzebowanie domów na energię.

Okna

Jeśli chodzi o okna, to ich rozmieszczenie oraz dobór odpowiednich okien należy dobrze rozplanować. Z zasady poleca się by okna sypialni wychodziły na wschód, dzięki czemu sypialnie nie nagrzeje się nadmiernie latem a promienie słońca ułatwią wybudzenie się lokatorów, okna w pokoju dziennych najlepiej by były skierowane na stronę południową bądź zachodnią, bo to zwykle te pokoje posiadają najwięcej przeszkleń co pozwoli na zabsorbowanie ciepła słonecznego. W kuchni najlepiej umieścić okna zwrócone na północ lub wschód, ponieważ pokój ten wypełniony jest sam w sobie posiada wiele źródeł ciepła, wobec czego potrzebuje najmniej dodatkowego ciepła. W przypadku umieszczenia okien od nasłonecznionej strony, należy zwrócić uwagę by w miarę możliwości nie były one zacienione przez inne budynki czy drzewa, wówczas zmniejszy się ich korzyść. W przypadku domów energooszczędnych należy zrezygnować także z dachów z szerokimi okapami, bowiem zacieniają one okna.

Jeśli chodzi o dobór okien to montując w ścianach nowoczesne i energooszczędne okna możemy sporo zaoszczędzić, dodatkowo korzystnym rozwiązaniem może być instalacja aluminiowych rolet, które posiadają piankę izolacyjną. Rolety te nie tylko zwiększą bezpieczeństwo domu, ale także spełnią funkcję nowoczesnych okiennic.

Izolacja termiczna

W fazie planowania budowy domu starannie należy dobrać odpowiednie materiały i właściwe technologie. Nawet do 40 procent ciepła ucieka przez ściany, dlatego do ocieplania ścian najlepiej używać specjalnej warstwy izolacyjnej, która charakteryzuje się optymalną grubością i podwyższoną wartością przewodzenia ciepła. Termoizolacja zapewni mieszkańcom większy komfort cieplny oraz zdrowotny, ale także zagwarantuje lepszą akustykę, co ma ogromne znaczenie w przypadku budynków znajdujących się w miastach lub w pobliży ruchliwych dróg. Bardzo istotne jest by dom akumulował ciepło pozyskane z promieni słonecznych, dlatego szczególnie ważną rolę odgrywa ściana znajdująca się naprzeciwko tych okien, które wychodzą na południe. Należy zadbać o to, aby była ona postawiona z materiałów, które dobrze akumulują ciepło, np. z cegły pełnej, kamienia czy betonu, również w domach drewnianych lub szkieletowych. Dzięki temu gdy słońce przestanie bezpośrednio świecić do wnętrza domu, ściana taka będzie sprawowała poniekąd funkcję grzejnika – zacznie emitować zmagazynowane ciepło, co w przypadku masywnej ściany może starczyć nawet na kilka godzin grzania.

Poza ociepleniem ścian i montażem energooszczędnych okien, warto także sprawdzić izolację rur, co może zapobiec wychładzaniu wody, która wędruje od źródła ciepła do grzejników. Dzięki odpowiedniej izolacji rur, szczególnie w zimnych pomieszczeniach, można znacząco obniżyć koszty ogrzewania.

Odnawialna energia

homify

W celu wykorzystywania odnawialnej energii najczęściej wykorzystuje się: pompy ciepła, rekuperatory, panele słoneczne i biomasę.

Pompa ciepła jest urządzeniem grzewczym, które cechuje się tym, ze jest energooszczędne i ekologiczne, dzięki czemu świetnie zmniejsza koszty ogrzewania domu. Pompa wykorzystuje darmową energię odnawialną, która jest nagromadzona w wodzie, powietrzu lub w gruncie. Pompy są niezwykle komfortowe w eksploatacji, bowiem są urządzeniami bezobsługowymi. Mogą służyć do ogrzewania domu, lub też przygotowania ciepłej wody. Podczas szukania odpowiedniej pompy ciepła należy wziąć pod uwagę zasadę największego uzysku ciepła przy najmniejszym zużyciu energii elektrycznej.  Widniejący na urządzeniu wysoki współczynnik wydajności cieplnej COP cechuje się tym, że przy małym zużyciu energii elektrycznej odbiorca otrzyma większą ilość ciepła. Im wyższy jest współczynnik, tym okres zwrotu kosztów inwestycyjnych jest krótszy, a tym samym większe oszczędności. 

Kolejną ważną technologią wykorzystywaną w domach energooszczędnych jest wentylacja z rekuperacją, dzięki której można ograniczyć utratę ciepła nawet o 90%. Rolą rekuperatora jest posługiwanie się ciepłem odzyskiwanym z powietrza zużytego w celu podgrzewania doprowadzanego do domu świeżego powietrza. Taka wentylacja gwarantuje idealny mikroklimat we wnętrzu domu, a także uwalnia budynek od alergenów za pomocą filtracji.

Najpopularniejszym urządzeniem, które przetwarza elektromagnetyczną energię promieniowania słonecznego na ciepło jest kolektor słoneczny. Służy on głównie do podgrzania czynnika roboczego do celów użytkowych. Czynnikami roboczymi mogą być: powietrze, woda bądź mieszanina wody z czynnikami zapobiegającymi zamarznięcie. Z pomocą kolektora (paneli słonecznych) można ogrzewać wodę, pomieszczenia i baseny.

Kolejną efektywną instalacją ciepłą opartą na odnawialnych źródłach energii są kotły grzewcze na biomasę. Wybierając kocioł do domu należy uwzględnić panujące warunki klimatyczne, a także ewentualne straty ciepła w domu. Następnie należy określić rodzaj paliwa, jakie zostanie wykorzystane do ogrzewania budynku, może to być m.in.: biomasa w postaci brykietów, peletów lub zrębków. Dużym plusem na korzyść stosowania kotłów na biomasę jest to, że podczas spalania biomasy powstający CO@ jest wchłaniany przez roślinność, dzięki czemu nie przybywa go w atmosferze.

Dach

Poza prostym budynkiem, także dach powinien być w miarę prosty. Dach wielospadowy posiadający dużą ilość płaszczyzn z pewnością świetnie się prezentuje, jednak jest także przyczyną duży wyższych rachunków za ogrzewanie domu i poddasza. Zalecane rodzaje dachów dla domów energooszczędnych to dach dwuspadowy, jednospadowy lub płaski. Jak wspominaliśmy wcześniej, im mniejsza powierzchnia dachu, tym mniejsze będą straty ciepła, stąd też zawsze korzystniej jest rozbudowywać się wzwyż, niż powiększać przestrzeń parterową. Jako, iż ciepłe powietrze ma tendencje unoszenia się w górę, stąd też niezbędna jest dokładna izolacja dachu, dach powinien posiadać izolację grubszą niż ściany. Przez odpowiednio ocieplony dach metodą energooszczędną, utrata ciepła domu zmniejszy się o 35%, w porównaniu do ocieplonych standardowych dachów.

Dom z powyższego zdjęcia został zaprojektowany przez Koziej Architekci.

¿Necesitás ayuda con tu proyecto?
¡Contactanos!

Destacados de nuestra revista